Jedna z najpiękniejszych kaplic na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie – neogotyckie mauzoleum rodziny Krzyżanowskich – odzyskało świetność po trwającym rok remoncie przeprowadzonym przez Instytut POLONIKA.
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego od kilkunastu lat prowadzi program prac konserwatorskich zabytkowej lwowskiej nekropolii, w które włączył się powołany przed trzema laty Instytut POLONIKA. Dzięki tej działalności kolejne cenne dzieła wspólnego dziedzictwa Polski i Ukrainy są poddawane renowacji. Jednym z takich obiektów jest neogotycka, datowana na 1890 rok kaplica Krzyżanowskich nazywana potocznie „kaplicą z chimerami”. Decyzja o rozpoczęciu prac zabezpieczających i konserwatorskich, odbudowie i rekonstrukcji wspaniałego zabytku projektu Jana Tomasza Kudelskiego została podjęta w ubiegłym roku.
Na remont zniszczonej kaplicy Krzyżanowskich, która dziś przeszła odbiór komisji konserwatorskiej, Instytut POLONIKA przeznaczył 1,65 mln złotych. W oficjalnej ekspertyzie przygotowanej w roku 2019 oceniono, że „obiekt wymaga pilnej interwencji konserwatorskiej” i wskazano konieczność jej przeprowadzenia równolegle z pracami badawczo-projektowymi.
Działalność Instytutu POLONIKA na Ukrainie
Instytut POLONIKA jest państwową instytucją kultury powołaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. Piotra Glińskiego, która jako jedyna w Polsce systemowo zajmuje się ochroną polskiego dziedzictwa kulturowego poza granicami kraju. Największa część działań podejmowanych przez Instytut obejmuje tereny wschodnie dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, co wynika nie tylko z historii tych terenów, ale także skupienia w tym miejscu zabytków sztuki i architektury o wyjątkowej wartości artystycznej.
W 2020 r., dzięki współpracy z władzami i służbami konserwatorskimi miasta Lwowa, POLONIKA realizuje prace na cmentarzu Łyczakowskim (kaplice Krzyżanowskich, Baczewskich i Krzeczunowiczów, nagrobek wybitnego architekta Piotra Tarnawieckiego oraz działania ratunkowe przy piętnastu nagrobkach, które przed kilkoma miesiącami zniszczyła pogodowa nawałnica), ale finansuje również prace konserwatorskie w kilku innych lwowskich obiektach, m.in. w katedrze łacińskiej, kościele pojezuickim, obecnie greckokatolickiej cerkwi pw. świętych Piotra i Pawła, gdzie trwa konserwacja fresków Franciszka i Sebastiana Ecksteinów, w świątyni pw. św. Antoniego Padewskiego, Kamienicy Królewskiej (oddziale Lwowskiego Muzeum Historycznego), w kościele podominikańskim i katedrze ormiańskiej, a także wspiera pracę wolontariuszy porządkujących pod opieką konserwatorów cmentarz Janowski. POLONIKA działa również poza Lwowem, m.in. finansując prace konserwatorskie w Sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej w Berdyczowie oraz na cmentarzu Bazyliańskim w Krzemieńcu.
Od roku 2020 Instytut POLONIKA jest także operatorem programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą”. Dzięki wsparciu finansowemu z Programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego beneficjenci – głównie polskie organizacje pozarządowe – prowadzili w 2020 r. pod nadzorem Instytutu prace konserwatorskie m.in. w:
- bazylice archikatedralnej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny we Lwowie,
- katedrze ormiańskiej we Lwowie,
- kolegiacie pw. św. Wawrzyńca w Żółkwi ,
- kolegiacie Św. Trójcy w Ołyce,
- kościele św. Stanisława w Krzemieńcu,
- Sanktuarium Matki Bożej w Bołszowcach,
- kościele podominikańskim w Kamieńcu Podolskim,
- kościele pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i Świętej Tekli w Tadaniach,
- kościele pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Stryju,
- kościele pw. św. Anny w Sąsiadowicach,
- kościele pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Mościskach,
- na cmentarzach Łyczakowskim i Janowskim we Lwowie oraz w zabytkowej nekropoli w Złoczowie.
